ТҮРКІСТАН ҚАЛАСЫНДА«ASYL MURA» ВОЛОНТЕРЛІК ЖОБАЛАР БАЙҚАУЫ ӨТТІ

Патриотизм – өз елінің әнұранын орындау үшін тік тұру емес… Патриотизм – елің үшін аянбай, қолыңнан келгеннің бәрін істеу: өз Отанының, елінің игілігі үшін еңбек ету, оны қиын жағдайда, тағдырлы сынақтарда қорғау, салт-дәстүрін құрметтеу, заңдарына бағыну. Өз тарихын, ата-бабаларының ісін, салт-дәстүрін құрметтемей, патриот болу мүмкін емес. Отанға деген сүйіспеншілік сөзбен емес, әрбір адамның ел игілігі жолындағы адал ісімен бағаланады. Олай болса, өзінің адамгершілік келбетін, білімін, тұрмыс-тіршілігін, мәдениетін қалыптастырып, қастерлеген алдыңғы ұрпақ өнегесін саралайық. Патриотизм түсінігі қазақ қоғамының ең жарқын белгілерінің бірі. Қазақ патриотизмінің өзіндік ерекшеліктері бар. Ол – ең алдымен, қазақ патриоттық идеясының жоғары гуманистік, рухани және мәдени негіздерге бағыттылығы. Бұл – Қазақстан азаматтарын жаңғыртудың жалпы жүйесіндегі патриоттық тәрбиенің басымдығын анықтайды. Көп қырлы, ауқымды және үнемі жүзеге асырылатын қызметтің бір түрі ретінде патриоттық тәрбие – әлеуметтік, мақсатты, функционалды, ұйымдастырушылық және басқа аспектілерді қамтиды және кешенділіктің жоғары деңгейіне ие, яғни оның ұрпаққа, өмірдің барлық аспектілеріне әлеуетті әсері бар: әлеуметтік-экономикалық, саяси, рухани, құқықтық, педагогикалық, білімге, мәдениетке, тарихқа, мемлекетке, этностарға. Бұл –Қазақ қоғамының да, оның әлеуметтік және мемлекеттік институттарының да ажырамас бөлігі.

Қазақстанның көп ғасырлық тарихында патриотизмнің айырықша үлгілері көрініс тапқан. Бұл туралы Қазақстан Республикасының мемлекеттік гимніне «Намысын бермеген қазағым мықты ғой» деген өзгерістің де енгізілуі дәлел.  Сонау бағзы заманнан, Қазақ хандығының негізі қаланған кезеңнен Отанға деген сүйіспеншіліктің ерекше болғанын байқауға болады. Сол кезеңде патриоттық тақырыпта ешқандай арнайы саясат жүргізілмесе де, тура бағытталған білімдер берілмесе де ата-бабаларымыз жан-тәнін аямай Отанды сүюдің, құрметтеудің қандай болу керек екендігін өздерінің батырлық іс-әрекеттерімен, даналықтарымен танытқан. Кемеңгер билеушілер Керей мен Жәнібек хандар еліне, жеріне деген сүйіспеншілігінен халқына тәуелсіздік беруге ұмтылып, Қазақ хандығының негізін қалады және хандық шекарасын қорғап, ішкі бірлігін нығайтуға, ел дербестігін сақтап қалуға барынша күш салды.

Қазіргі кезеңде де елімізде потриотизмге зор мән беріліп отыр. Көп ұлтты, көп тілді және конфессияшыл мемлекетімізде бүгінде патриотизмге негізделген біртұтас идеология құрылған. Бұл жүйелілікті, тұтастықты және бірлік пен қоғамдық келісімді сақтауды талап ететін өте күрделі міндет. Кеңес дәуірінде басқа одақтық республикалардағы сияқты Қазақстанда да көптеген ондаған жылдар бойы ықпалды және тиісті институттар ұсынған коммунистік идеологиядан басқа идеология болған жоқ. Қайта құру процестері мен социалистік жүйенің ыдырауы нәтижесінде ондаған жылдар бойы қалыптасқан дүние бейнесі жойылды, соның салдарынан жеке және топтық деңгейде де, қоғам деңгейінде де жаппай дезориентация және сәйкестендіру жоғалды. бүкіл қазақ қоғамы. Коммунистік идеологияның күйреуі идеологияның рөлі мен орнын, сондай-ақ оның саяси процестерге қатысу дәрежесін қайта қарауға әкелді. Ел басшылығы ғылыми қауыммен бірлесе отырып, тәуелсіздіктің алғашқы кезеңдерінде рухани дағдарыстың алдын алуға қызмет етіп, қоғамды саналы түрде қайта құрудың маңызды тетігіне айналуы тиіс ұлттық идеяның негізгі қағидаларын тұжырымдауға тырысты.

Қазақстандық патриотизм – ерекше, өйткені бұл жағдайда біз көп ұлтты Қазақстан халқының көптеген халықтарға ортақ бір Отанға деген көзқарасы туралы айтып отырмыз. Тарихта Қазақстан көпұлтты мемлекетке айналды. Посткеңестік кеңістіктегі республикалардың ешбірінде Қазақстан халқы Ассамблеясы сияқты беделді қоғамдық ұйымның жоқтығы қазақстандық патриотизмнің интернационализмі зор мақтауға және ерекше мақтанышқа лайық. Бұл қоғамдық-саяси қозғалыс өте жоғары, өйткені көптеген қоныс аударушылар ұрпақтары Қазақстанды өз Отаны деп санайды, біз қазақстандық патриотизмді басқа этностардың тілдері мен мәдениеттерін құрметтеуге тәрбиелейміз. Әсем де бай өлкемізде дау-дамайды, ұлтаралық қақтығыстарды білмейтін, білгісі де келмейтін біртұтас, көп ұлтты халық мекен етеді. Бұл – біздің мемлекет табысының кепілі, қазақстандық патриотизмнің қайнар көзі. Бұл тұрғыда Мемлекет басшысы Президент Қасым­Жомарт Тоқаев: «Еліміздің әрбір азаматы жұртшылықтың алдына шыққанда ұлттық мүдде мен қазақстандық патриотизм қағидаттарын басшылыққа алуы керек», деген еді.

Бүгін біз өз Отанымыз – Тәуелсіз Қазақстанға деген сүйіспеншіліктің негізгі қағидаттарын қандай дәрежеде қалыптастырсақ, ертеңгі күні біздің арман-тілектеріміз бен үміттерімізді болашақ ұрпақ сондай дәрежеде орындайды. Бүгінгі күннің өзекті мәселесі – жастарды патриоттыққа тәрбиелеу мәселесі. Жастарды патриоттыққа тәрбиелеу хақында қазақтың айтулы қоғам қайраткері,  бүкіл түркі әлемінің тарихи тұлғасына айналған біртуар азаматы Мұстафа Шоқай: «Ұлттық мәдениеттен жұрдай рухта тәрбиеленген ұрпақтан халқымыздың қажеті мен мүддесін жоқтайтын пайдалы азамат шықпайды» деген. Патриоттық сананы қалыптастыру құралы ретінде тәрбие және педагогика процестеріне ерекше назар аудару керек. «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны аласың» демекші, өскелең ұрпаққа патриотизмдік сананы қалыптастыруда білім беру мекемелерінің алатын орны орасан зор. Педагогика адам тәрбиесіне күшті әсер етеді, сондықтан педагогика патриоттық тәрбиені іс жүзінде белсенді түрде қолдануы керек. Патриоттық тәрбие азаматтық және патриоттық қасиеттерді бойына сіңірген, бейбіт және соғыс уақытында азаматтық борышын ойдағыдай орындауға қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыруға және дамытуға бағытталған. Патриоттық тәрбиенің мақсаты – өскелең ұрпақтың бойында жоғары қасиеттерді дамытып, оларды қоғам мен мемлекет мүддесі үшін жүзеге асыруға дайын болу. Осы мақсатқа жету үшін мынадай негізгі міндеттер қажет:Патриоттық тәрбиені насихаттау мақсатында мектептерде, колледждерде, жоғары оқу орындарында ұйымдастырушылық іс-шараларды жүргізу;Жастардың сезімдері мен білімдерінде патриоттық құндылықтарды, көзқарастар мен сенімдерді қалыптастыру;Отанының өткеніне, салт-дәстүріне, әдет-ғұрпына құрметпен қарауға тәрбиелеу; Жастардың бойында Отанға деген адалдық пен өз мемлекетін қорғауға дайындықты нығайту.

Патриоттық тәрбиенің мазмұны біздің қоғамның ерекшеліктерімен, динамикасымен және даму деңгейімен, оның экономикалық, рухани, әлеуметтік-мәдени, саяси және өмірдің басқа салаларының жағдайымен, жас ұрпақты қалыптастыру проблемаларымен, осы процестің дамуының негізгі тенденцияларымен анықталады. Мазмұнның әлеуметтік-педагогикалық құрамдас бөлігі басым болып, оның өзегін құрайды. Өзіне тән құндылықтары, көзқарасы, бағдары, мүдделері, қызмет пен мінез-құлық мотивтері бар азамат пен патриоттың жеке басын қалыптастыру арқылы ғана Отанды қорғау функциясын іске асыруға, әскери және басқа да мемлекеттік қызмет түрлеріне дайындық бойынша нақты міндеттерді сәтті шешетініне сенім білдіруге болады.Патриоттық тәрбие принциптері – педагогтар тәрбие мақсаттары мен міндеттерін тиімді орындауды қамтамасыз етіп, білім беру және мәдениет мекемелерінің, қоғамдық ұйымдардың, БАҚ қызметін қоғамдық және мемлекеттік реттеудің міндетті шартымен білім беру мен тәрбиелеудің мазмұнын педагогикалық практикада іске асыруды басшылыққа ала отырып,  өзара байланысты біртұтас жүйені құрайды.

Біздің республикада өзін табысты және келешегі зор егемен мемлекет – халықаралық қоғамдастықтың мойындалған және құрметті мүшесі екендігіне негіз бола алатын жекешілік пен көптеген жетістіктер бар екенін атап өткен жөн. Қазақстандық патриотизмнің маңызды элементтері, әрине, көпұлтты халықтың ұлттық санасы мен болмысын қалыптастыратын Ту, Елтаңба және әнұран сияқты мемлекеттік рәміздері ұлттық нышандары мен құндылықтары болуы керек. Сонымен қатар ұлттық бірегейлікті қалыптастыру үшін қазақ мәдениетінің басқа халықтардың мәдени тәжірибесін қабылдауға ашық бола отырып, өзінің қайталанбас ұлттық мазмұнын жаңғыртуының маңызы зор. Қазақстандық патриотизмнің маңызды құрамдас бөлігі – әлемге ашықтығында, шығыс және еуропалық мәдениеттердің бірегей синтезін, ерекше диалог мәдениетін қалыптастыра алуында. Қазақстан далалық және отырықшы мәдениеттердің, түркі және славян әлемдерінің тоғысқан жері, қазіргі көптеген қарама-қайшылықтар жағдайында ерекше маңызды – бірегей өркениеттік біріктіруді тудырды.

Өзінің тәуелсіздігін алған, егеменді ел ретінде көк байрақты мәңгі көкке көтеріп, толыққанды дамыған мемлекеттердің қатарында бой көрсету үшін,  ұлтымыздың мәдени-рухани мұрағаттарын, тарихын бүкіл әлемге таныту үшін  ұлттық сананы, ұлттық құндылықты және ұлттық мүддені өскелең ұрпақтыңа бойына сіңіру маңызды. Ұлттық құндылықтарын қадірлеп, ұлттық мүддесін қорғайтын жас сананы қалыптастыру арқылы ғана елдің бүгінгі тұрақты өмірі мен жарқын келешегі жолындағы еңбегі мен күрескерлігіне сеніммен қарай аламыз.