СИНТЕТИКАЛЫҚ ЕСІРТКІ – ЖАС ҰРПАҚҚА ҚАУІП

42

​Кез-келген ата-ана балаларының болашағына, олардың әртүрлі зиянды заттардың әсерлерінен келетін қауіпке бей-жай қарамауы керек. Біздің ортақ мақсатымыз – жасөспірімдер арасында нашақорлықтың таралуына жол бермеу, олардың есірткі ортасына түсіп кетпеудің алдын алу.

​Осы орайда, аталған мақсатта Шымкент қаласы полиция департаментінің қызметкерлері Қаратау ауданындағы №114 мектепке барып, жоғары сынып оқушыларымен кездесті.

​Іс-шараға Шымкент қаласы полиция департаменті Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл басқармасының аса маңызды істер жөніндегі аға жедел уәкілі полиция майоры Бауыржан Карбеков және Есірткі құқық бұзушылығының профилактикасы жөніндегі кеңес мүшесі Бахадыр Бекарыс қатысты.

​Олар оқушылармен тәлім-тәрбиелік сұхбат жүргізіп, құқық бұзушылық және тәртіп бұзушылық жол бермей, жаман әдеттерден аулақ болып, салауатты өмір салтын дұрыс ұстануға және бос уақытын тиімді пайдаланып, жан-жақты дамуға шақырды.

​Сонымен қатар, қылмыстық жауапкершілік жасын түсіндіріп, оның ауыр зардаптарға алып келетінін, болашақта жақсы азамат болу үшін мектеп кезінен бастап үлгілі тәртіп және білімімен ерекшелену қажеттілігін жеткізді.

​Адамның өмірі мен денсаулығы, құқықтары мен бостандығынан асқан ешқандай қымбат дүниелердің жоқтығын атап өтіп, қауіпсіз қоғам құру еліміздің әрбір азаматының міндеті екеніне тоқталды.

Өкінішке орай, елдің жас халқы «синтетикалық есірткі» деп аталатын тұтынудың жаңа тенденциясына тап болды. Негізгі себеп-бұл заттардың қол жетімділігі мен арзандығы, интернет пен мессенджерлер арқылы сатып алу мүмкіндігі, ересектердің балаларының бос уақытын бақылаусыз ұстау. Балалар мен жасөспірімдер ең осал орта болып табылады, оларда есірткі заттарының зияны туралы нақты білім жоқ. Оларды қолданатын балалар өздерінің тәуелсіздігі мен тәуелсіздігін көрсететін басқа жігіттерді қабылдауға деген ұмтылыстан туындауы мүмкін.
«Синтетикалық есірткі» дегеніміз не? Бұл психологиялық және физикалық тәуелділікті тудыратын жасанды жолмен алынған психоактивті заттар. Танымал синтетикалық препараттарға мыналар жатады: экстази-планетада ең көп таралған үш есірткінің тізімінде; жылдамдық-ол екі компоненттен дайындалады, синтетикалық шыққан клубтық есірткі ретінде белгілі; LSD — күшті психостимуляторларға жатады; тұздар (мефедрон) — психостимуляторлық қасиеттері бар есірткі. Ол өз атауын тұз кристалдарына сыртқы ұқсастығына байланысты алды; дәмдеуіштер-синтезделген психотроптарға малынған өсімдіктерден жасалған темекі шегетін қоспалар деп аталады.
ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің деректеріне сәйкес синтетикалық есірткіге тәуелді қазақстандықтардың саны 5 жылда 14 есеге өсті (2017 жылғы 40 пациенттен 2022 жылға 587-ге дейін).
Дәстүрлі түрлерден айырмашылығы, синтетикалық препараттар адам ағзасына зиянды әсер етеді. Негізгі себеп-химиялық құрамы. Жүрек-тамыр жүйесі зардап шегеді, иммунитет төмендейді, бұл жиі суық тиюге, саңырауқұлақ ауруларына әкеледі, бүкіл денеде абсцесс пайда болады. Инъекциялық формалар қауіпті жұқпалы аурулардың таралу қаупін тудырады: вирустық гепатит, мерез және АИТВ. Сонымен қатар, нашақорлық өмір сүру ұзақтығын едәуір төмендетеді, интеллектуалды деградацияны тудырады. Дене толық психологиялық сарқылуды басып озады, орталық жүйке жүйесі бұзылады (зейіннің бұзылуы, ойлаудың бұзылуы, ұйқысыздық, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, ашуланшақтық).
Нашақорлыққа негізінен жасөспірімдер мен жастар әсер ететінін білу маңызды. Сондықтан ата-аналар, педагогтар мен жұртшылық нашақорлықтың алдын алу бойынша бірлескен жұмыс жүргізуі тиіс, балаларда салауатты өмір салтына деген ұмтылысты дамыту қажет.
Есіңізде болсын, назар аудару, қамқорлық және достық қарым-қатынас әр балаға өте маңызды.