Қазақстандағы мүгедектігі бар жандарды жұмыспен қамту мәселесін қалай шешуге болады?

59

Түркістан облысының тұрғындарының назарына Қазақстандағы мүгедектігі бар жандарды жұмыспен қамту мәселесі жөнінде ақпараттарды ұсынамыз. Қазақстандағы 705 мүгедек жанның 60%-ы немесе 430-ы жұмысқа қабілетті жаста. Олардың тек 25 %-ы немесе 106,5 мыңының жұмысы бар. Ал бұл көрсеткіш Германия, Ұлыбритания, Австралия секілді өзге де ЭСДҰ елдерінде 40%-ға тең. Бүгінгі күні Қазақстанда мүгедектігі бар жұмысқа қабілетті жандардың тек төрттен бір бөлігі ғана белсенді еңбек етіп отыр. Осыған байланысты біз еңбекке қабілетті жастағы мүгедек жандардың жұмыспен қамтылуын 30%-ға дейін арттыруды көздеп отырмыз. Бұл үшін қосымша 20 мыңнан астам адамды жұмыспен қамту қажет. Мұндай жандардың жұмыспен қамтылу мәселесін шешу үшін Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінде арнайы Жобалық топ құрылған. Бірқатар жобалар мен бағдарламалар бар.

Бұдан бөлек, мүгедектігі бар 411 адам қысқа мерзімді кәсіптік білім берумен қамтылды. Ал кәсіпкерлік негіздері бойынша 359 адам білім алды. Бағдарламаның 206 қатысушысы шағын несие алды, олардың 158-і өз ісін ашты. Тағы 508 адам грантқа ие болды. Ең өзекті болып тұрған мәселелердің бірі – жұмыс берушілердің мүмкіндігі шектеулі жандарға қандай жұмыс ұсынатынын білмейді, ал мүгедектігі бар жандар шектеулі мүмкіндікпен қайда жұмыс істерін білмейді. Бұл проблеманы шешу үшін министрлік БҰҰДБ-мен бірлесе отырып, «Мамандықтар атласын» жасап жатыр. Жоба мүгедек жандарға 400-ден астам мамандық түрін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл атлас жұмыс берушілерге мүмкіндігі шектеулі жандарды қандай мамандық бойынша жұмысқа алатыны туралы ақпарат беретін түбегейлі әрі толық нұсқаулық болмақ. Ал мүгедектігі бар азаматтар өзінің қандай жұмысқа тұруға мүмкіндігі бар екенін нақтылай алады. Атлас олардың таңдауын еш шектемейді, тек қана мұндай жандардың жұмыс істеуі үшін қолайлы болатын жұмыс түрлерін ұсынады. Мұндағы тағы бір проблема — мүгедектігі бар тұлғаларды жұмысқа қабылдау кезінде біздің қоғамда қалыптасып үлгерген ментальды кедергінің, стереотиптік ойлаудың болуы. Біздің міндет – бұл кедергіні жою үшін жағдай жасау.