Патернализм бағыну мен тәуелділікті талап етеді

Патерналистік көңіл-күй мен масылдықты төмендету үшін елімізде қандай ауқымды шаралар өткізілуде. Осы және өзге ақпараттарды Түркістан облысының тұрғындарының назарына ұсынамыз. Идеологиялық тұрғыдан патернализм либерализмге қарсы. Патернализм бағыну мен тәуелділікті талап етеді, ал либерализм жеке адамның максималды бостандығы мен тәуелсіздігін қамтамасыз етуге ұмтылады. Бұл тұрғыда патернализмді мемлекет немесе басқа билік құрылымдары қоғамдағы «балаларына» бағыт-бағдар беріп, оларға қамқорлық жасайтын «ата-ана» рөлін алатын қоғамдық тәртіптің тар түрі ретінде қабылдауға болады.

Сондай-ақ патернализмді қажеттіліктерді қамтамасыз ететін және мінез-құлық ережелерін көрсететін қарым-қатынас нысаны ретінде өміріміздің әртүрлі салаларында көре аламыз. Зейнетақы жүйесіне мемлекеттің араласуынан бастап дәрігерлердің пациенттердің денсаулығы туралы ақпаратты жасыру деген секілді шешімдеріне дейін патернализм мәселелері этикалық және теориялық ойларды тудырады.

Біріншіден, зейнетақы жүйесіне аударымдарды талап етуде және мотоциклшілердің дулыға киюінен көрінетін мемлекеттік патернализм жеке бас бостандығына мемлекеттің араласуының шегі туралы мәселені көтереді. Мемлекет азаматтардың әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін олардың мінез-құлқын реттеуде қандай өкілеттіктерге ие? Бұл бір жағынан әлеуметтік қауіпсіздік пен жауапкершілік деңгейіне кепілдік бере алады, бірақ екінші жағынан жеке бас бостандығы мен автономиясына қатысты сұрақтарды тудырады.

Тағы бір көрініс табатын сала денсаулық сақтау дәрмек саласындағы патернализмге қатысты. Кейбір дәрі-дәрмектерді сатуға тыйым салу қоғамдық денсаулықты қорғау ниетімен негізделуі мүмкін, бірақ ол қоғамның әл-ауқатына қамқорлық пен жеке денсаулық таңдауын құрметтеу арасындағы дилемманы көрсетеді.

Үшінші аспект — тұлғааралық қарым-қатынастар саласында. Өлім туралы ақпаратты жасыру сияқты мысалдар басқа адамдарға қатысты моральдық міндеттер туралы сұрақтар тудырады. Шындық пен қорғау арасындағы тепе-теңдікті қалай сақтауға болады?

Осылайша, қазіргі қоғамдағы патернализм терең этикалық және теориялық сұрақтарды тудырады. Қоғам ретінде біз әл-ауқатқа қамқорлық пен жеке бас бостандығын құрметтеу арасындағы тепе-теңдікті үнемі іздеуіміз керек. Патернализмнің әрбір жағдайы әлеуметтік жауапкершілік құндылықтарын сақтай отырып, оңтайлы шешім табу үшін мұқият талқылауды және бағалауды қажет етеді.