ШЫМКЕНТТЕ ЗАҢСЫЗ ҚҰРЫЛЫС ФАКТІСІ АНЫҚТАЛЫП, АЙЫППҰЛ САЛЫНДЫ

Шымкент қаласы әкімдігінің жауапты мамандары тұрғындардың шағымы бойынша заңсыз құрылыс фактісін анықтады. Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасының қызметкерлері Ж.Адырбеков көшесі тұрғындарының жылу құбырына қатысты әлеуметтік желідегі алаңдаушылығы бойынша тексеру жүргізді.

Нәтижесінде Еңбекші ауданы, Ж.Алдияров көшесі №70 мекенжайында үй салып жатқан азамат өз жер телімінің шекарасымен жүргізілген жылу құбырының 100 метрін тиісті рұқсат құжатсыз жердің астымен өткізіп жатқаны анықталды.

Жауапты мамандар құрылыс жүргізушіге ҚР Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы заң талаптарын сақтамай, жылу құбырын жобалау құжатынсыз, техникалық және авторлық қадағалаусыз және тиісті органга хабарлама жолдамай ауыстырғаны үшін жалпы көлемі 511 мың теңге айыппұл салды, сонымен қоса құбырды заңсыз ауыстыру жұмысын тоқтатуға және бастапқы қалпына келтіруге нұсқаулық берді.

Осы ретте Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасы қала тұрғындарына кез келген құрылысты бастар алдында қолданыстағы заң талаптарына сәйкес рұқсат алуды және құрылыс нормаларын қатаң сақтау қажеттігін ескертеді. Бұл талаптарды сақтамау ірі көлемдегі айыппұл салуға және заңсыз құрылысты мәжбүрлеп бұзуға себеп болуы мүмкін.

Қазіргі урбанизация қарқынды жүріп жатқан кезеңде құрылыс саласы еліміздің дамуында маңызды рөл атқарады. Дегенмен, заң талаптарын сақтамай жүргізілген құрылыс жұмыстарымен байланысты мәселелер жиі кездесуде. Мұндай әрекеттер қоғамға, экологияға, адамдардың қауіпсіздігіне айтарлықтай қауіп төндіреді. Сондықтан заңсыз құрылыс – мемлекеттік бақылауды қажет ететін өзекті мәселе.

Заңсыз құрылыс — тиісті рұқсат құжаттарын алмай, жобалық-сметалық құжаттамасыз немесе құрылыс нормалары мен стандарттарын бұза отырып салынған ғимараттар мен нысандар. Бұл ұғымға тұрғын үй, сауда үйі, гараж, шаруашылық ғимараттары және басқа да объектілер кіреді.

Заңсыз құрылысқа әкелетін себептер

1. Құқықтық сауаттылықтың төмендігі – азаматтардың заң талаптарын білмеуі;
2. Экономикалық пайда табу ниеті – арзан шығынмен жылдам пайда табуға ұмтылу;
3. Бақылаудың әлсіздігі – әкімшілік органдар тарапынан бақылау жетіспеуі;
4. Жер қатынастарының реттелмеуі – жер телімдерінің құжаттарын рәсімдеудегі қиындықтар;
5. Жалған келісімдер мен құжатсыз келіспеушіліктер.

Заңсыз құрылыстың салдары

• Қауіпсіздік қатері: ғимараттардың сапасыз салынуы апатқа әкелуі мүмкін;
• Қаржылық шығын: рұқсатсыз салынған нысан сот шешімімен бұзылады, шығынды құрылыс иесі өтейді;
• Инфрақұрылымға зиян: инженерлік желілерге жүктеме түседі;
• Экологиялық мәселелер: су, жер, ауа ресурстарын заңсыз пайдалану;
• Әлеуметтік шиеленіс: тұрғындардың шағымдары, көршілер арасындағы дау-жанжалдар.

Заңнамалық негіздер

Қазақстан Республикасының Құрылыс нормалары мен ережелері (ҚНжЕ), Жер кодексі және Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекс заңсыз құрылысқа қатысты нақты тәртіптерді белгілейді. Рұқсатсыз салынған нысандарға:

• айыппұл салу;
• құрылыс жұмыстарын тоқтату;
• нысанды мәжбүрлі түрде бұзу;
• жер телімін алып қою шаралары қолданылуы мүмкін.

Заңсыз құрылыспен күрес жолдары

1. Мемлекеттік бақылау органдарының жұмысын күшейту;
2. Құрылыс жүргізуге арналған рұқсат беру тәртібін цифрландыру;
3. Тұрғындар арасында құқықтық түсіндіру жұмыстарын жүргізу;
4. Заң бұзған тұлғаларға қатаң әкімшілік жауапкершілік қолдану;
5. Әлеуметтік желілер мен БАҚ арқылы қоғамдық бақылауды күшейту;
6. Жер телімдерін заңды рәсімдеуді жеңілдету.

Заңсыз құрылыс — тек құқықтық емес, әлеуметтік және қауіпсіздік мәселесі. Құрылыс саласында заң талаптарын сақтап, рұқсат құжаттарын дұрыс рәсімдеу — қауіпті жағдайлардың алдын алудың негізгі жолы. Әрбір азамат, құрылыс компаниясы және мемлекеттік орган міндетін дұрыс атқарса, заңсыз құрылыс мәселесі азаяды. Қауіпсіздік пен әділдік — қоғам тұрақтылығының негізі.