«Құрмет пен теңдік»: мүгедектердің құқықтарын қорғау

53

Түркістандық оқырмандарымыздың назарына мүгедектердің құқықтарын қорғау неғұрлым әділ және инклюзивті қоғам құру жолындағы әлеуметтік-құқықтық әрекеттің маңызды бөлігі болып табылатындығы жөнінде мәліметтерді ұсынамыз. «Құрмет мен теңдік» қағидалары бұл үдерісте басты рөл атқарады, әрбір адамды толық құрметтеуді және барлығына тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету жөніндегі күш-жігерді басшылыққа алады.Мүгедектердің құқықтарын қорғау, құрметтеу принциптерiне негiзделген, ол әр адамның дене, психикалық және интеллектуалдық қабілеттерiне қарамастан құқықтары мен бостандықтарын тану мен құрметтеудi, өзара сыйластық танытуды қамтиды. Әр адамның қадір-қасиетте және кемсітусіз өмір сүруге, қоғамдық өмірге толық қатысуға құқығы бар.Теңдік қағидасы барлық адамдардың білім алуға, жұмысқа, денсаулық сақтауға, мәдени-сауықтыру шараларына қол жеткізуге және қоғамдық шешімдер қабылдауға толық қатысуға тең мүмкіндіктер мен құқықтарға ие болуын білдіреді. Бұл қоғам мүмкіндігі шектеулі жандардың өз әлеуетін жүзеге асыруға және жалпы әл-ауқатқа үлес қосуға мүмкіндік беретін жағдай жасауы керек дегенді білдіреді.

Мүгедектердің құқықтарын қорғау қолжетімді ортаны құру, инфрақұрылым мен қызметтерді бейімдеу, білім беру мен денсаулық сақтаудың қолжетімділігін қамтамасыз ету, әлеуметтік қолдау және кемсітушіліктен қорғау сияқты қызметтің кең ауқымын қамтиды. Сондай-ақ мүгедектердің құқықтары мен қажеттіліктері туралы қоғамның хабардар болуын арттыру үшін ақпарат пен оқытудың қолжетімділігін қамтамасыз ету маңызды.Мүгедектердің тең мүмкіндіктерін қамтамасыз ету және құқықтарын қорғау арқылы ғана әрбір адамның орны мен құрметіне құқығы бар әділ және инклюзивті қоғам құра аламыз.Қазақстандағы мүгедектерді әлеуметтік қолдау жүйесі тиісті инфрақұрылымды құру, цифрландыру арқылы мүгедек мәртебесін алу рәсімдерін жеңілдету, оңалту жүйесін жетілдіру, жұмыспен қамту және білім беру саласында қолдау көрсетуді қоса алғанда, қызметтің кең ауқымын қамтиды. қоғамда ерекше қажеттіліктері бар адамдарға құрметпен қарауды қалыптастыру.

Қазақстандағы мүгедектерді әлеуметтік қорғаудың құқықтық негіздері бірқатар заңнамалық актілерден тұрады, соның ішінде еліміздің Конституциясы, «Мүгедектерді әлеуметтік қорғау туралы» Заң, олардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған заңдар.